Granit Vänge
Skąd pochodzi?
Wychodnie granitu Vänge znajdują się około 50 km na NW od Sztokholmu w Upplandii. Średniokrystaliczne granity Vänge z Upplandii są jednymi z najczęściej spotykanych eratyków na Wzgórzach Dylewskich. Razem z granitami Sala, Uppsala i sztokholmskim są jednymi z najstarszych skał w Szwecji. Powstały około 1,95 miliarda lat temu. Transport lodowy narzutniaków granitów Vänge wyniósł niecałe 800 km.
Jaką ma petrografię?
Granit Vänge jest jednym z granitów najbogatszych w kwarc. Dominującymi kolorami w skale są czerwień skaleni potasowych, żółto-szary kolor kwarcu oraz czerń niewielkich skupień minerałów ciemnych – głównie biotytu. Podczas wietrzenia czerwone skalenie stopniowo bledną. Liczne są też w skale białe, żółtawe lub jasnoczerwone kryształy plagioklazów. Na świeżych powierzchniach kryształy kwarcu mają charakterystyczny dla tej skały wygląd „kryształów cukru”. Ponadto w skale można znaleźć mniej liczne kryształy muskowitu, tytanitu, cyrkonów i fluorytu.
Granit Vänge jest eratykiem przewodnim.
Rozmiary okazu w lapidarium: wys. – 1,90 m, obw. – 3,95 m.
fot. Alicja Szarzyńska
mapy: Dariusz Gałązka
opracowanie merytoryczne: Dariusz Gałązka, Alicja Szarzyńska