Granit smalandzki Växjö
Skąd pochodzi?
Granity smalandzkie z południowej Szwecji to szeroka gama bardzo zróżnicowanych skał granitoidowych powstałych w południowej części Skandynawskiego Pasa Magmowego. Granit Växjö jest jednym z częściej spotykanych granitów. Średnio- i drobnokrystaliczny granit Växjö posiada wiele odmian różniących się nieznacznie składem petrograficznym. Są to jedne z najstarszych skał w Szwecji; powstały około 1,8 miliarda lat temu. Transport lodowy narzutniaków granitów Växjö wyniósł około 600 km.
Jaką ma petrografię?
Niezwietrzałe granity Växjö są szaro-czerwone lub szare. Okaz w lapidarium jest już zwietrzały i część skaleni zżółkła, tracąc swój pierwotny kolor. Odporniejsze nieco skalenie potasowe zachowały jeszcze częściowo swój pierwotny szaroczerwony kolor. Skalenie potasowe są nieco większe od plagioklazów, osiągając do około 10 mm długości (plagioklazy do 3 mm). Skalenie tworzą podstawową masę skały. Towarzyszą im charakterystyczne dla Smäland szaro-niebieskie, pojedyncze kryształy kwarcu o średnicy nieprzekraczającej kilku milimetrów. W niewielkiej ilości są obecne minerały ciemne (biotyt, hornblenda), występujące w małych kulistych skupieniach.
W skale można też zobaczyć ksenolity – niewielkie fragmenty skał otoczenia batolitu (wielkiej intruzji magmowej) wyrwanych przez magmę przed krystalizacją skały.
Granit smalandzki Växjö jest eratykiem przewodnim.
Rozmiary okazu w lapidarium: wys. – 2,40 m, obw. – 4,70 m.
fot. Alicja Szarzyńska
mapy: Dariusz Gałązka
opracowanie merytoryczne: Dariusz Gałązka, Alicja Szarzyńska
